Powstała książka o historii stryszowskiej straży pożarnej. Druhowie zapraszają na spotkania promocyjne

Opublikowano: 29 kwietnia 2024, 10:35

To spore wydarzenie dla mieszkańców. Powstało wydawnictwo autorstwa historyka z Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie Mirosława Płonki, poświęcone dziejom lokalnej straży pożarnej. Druhowie zapraszają na spotkania promocyjne.

Stryszowska straż jest najstarszą w gminie Stryszów jednostką, bowiem jako kolejną założono w 1929 roku OSP w Zakrzowie. Od 1912 roku, kiedy powołano do istnienia straż, stanowiącą część Kółka Rolniczego, przez 1924 rok jako datę zalegalizowania i zinstytucjonalizowania w Związku Straży Pożarnych Województwa Krakowskiego, od dekad stryszowska drużyna pożarnicza jest nośnikiem dziedzictwa materialnego i niematerialnego.

W 2024 roku w krakowskim wydawnictwie LIBRON została wydrukowana 182-stronicowa książka „Serce buduje, gdy miłuje. Dzieje Ochotniczej Straży Pożarnej w Stryszowie”, której autorem jest doktor Mirosław Płonka, historyk z Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Celem było omówienie roli OSP w życiu lokalnej społeczności oraz pojedynczych rodzin, które (czasem nieświadomie) kontynuują tradycje strażackie, zapoczątkowane już w pierwszej połowie XX wieku.

Książka jest zaledwie zwieńczeniem projektu partycypacyjnego animowanego przez autora, w trakcie którego poszukiwano w archiwach prywatnych pamiątek strażackich. Przeprowadzone zostały wywiady w ramach „historii mówionej” z najstarszymi strażakami, wydobyte z różnych zakamarków pamiątki, stanowiące ważny komponent dziedzictwa strażackiego. Warsztat historyka umożliwił przekroczyć bariery spowodowane brakiem źródeł, który okazał się tylko pozorny. Kwerendą źródłową objęto (poza archiwami domowymi) zbiory między innymi Archiwum Narodowego w Krakowie, Narodowego Instytutu Dziedzictwa, Archiwum Akt Nowych i Centralnego Archiwum Wojskowego w Warszawie, Archiwum Państwowego w Katowicach, archiwum Muzeum Etnograficznego w Krakowie, a także Centralnego Państwowego Archiwum Historycznego Ukrainy we Lwowie. Wiele cennych informacji pochodzi z archiwów kościelnych czy okolicznych straży pożarnych.

Wydrukowana książka jest również bardzo atrakcyjna wizualnie – format A4, papier kredowy, kolor, okładka twarda. Poza treścią można w niej znaleźć ponad 100 archiwalnych fotografii, w aneksie wywiady z najstarszymi strażakami, aktualny skład osobowy czy dodane do każdego egzemplarza zdjęcie w formacie A4 wszystkich tworzących OSP Stryszów – od druhów przez Młodzieżową Drużynę Pożarniczą po „rodziny strażackie” i sympatyków jednostki.

Wydruk sfinansowano ze środków własnych i przy wsparciu lokalnych przedsiębiorców.

Mirosław Płonka w książce opisującej dzieje Ochotniczej Straży Pożarnej w Stryszowie przenosi czytelnika w świat, który bardzo mocno wpłynął na życie nie tylko mieszkańców samej miejscowości, ale i okolicznych gmin. Powstające jeszcze w czasach galicyjskich "straże ogniowe" wykraczały bowiem w przykładach swoich aktywności daleko poza wąsko rozumianą walkę z niszczycielskim żywiołem. Dzięki temu strażacy stawali się swoistego rodzaju grupą od zadań specjalnych - lokalną elitą, do której przynależność nobilitowała. Autor, w sposób daleki od patosu, przybliża ludzi, wydarzenia, momenty zwrotne i przykłady codzienności, które stały się podstawą tradycji dzisiejszej OSP, dzięki temu książka przynosi nie tylko znaczne quantum wiedzy, ale czyta się ją bardzo dobrze – zrecenzował wydawnictwo dr hab. prof. UJ Tomasz Pudłocki.

W sobotę 11 maja o godzinie 19:00, a następnie w niedzielę 12 maja o godzinie 15:00 w remizie OSP Stryszów odbędzie się uroczysta promocja tego wydawnictwa.

(AS)