- Opublikowano: 25 października 2022, 09:40
- Komentarze: 0
Po 50. roku życia warto systematycznie poddawać się profilaktycznym badaniom, także badaniom przesiewowym. Badania przesiewowe mogą pomóc w zdiagnozowaniu choroby – w omawianym przypadku nowotworowej raka jelita grubego – we wczesnym stadium, czyli wtedy, kiedy jest ona łatwiejsza do wyleczenia, a szansę pełnego odzyskania zdrowia są największe.
Do najpopularniejszych i najefektywniejszych rodzajów badań przesiewowych zalicza się:
- badania kału na obecność krwi utajonej,
- badania endoskopowe jelita grubego (kolonoskopia),
- badania per rectum, czyli przez odbytnicę.
Krótka charakterystyka badań przesiewowych
Wszystkie wspomniane wyżej badania przesiewowe mają na celu wykrycie niepokojących zmian i objawów, które mogą wskazywać na raka jelita grubego, jednak każde z nich ma swoje wady i zalety.
I tak analiza kału na obecność krwi jest najbardziej podstawowym badaniem, które można wykonać samodzielnie w domu, jednak nie daje ono żadnej gwarancji, że raka jelita grubego nie ma. Badanie to może dać fałszywie dodatni lub fałszywie ujemny wynik. Ponadto analiza kału na obecność krwi nie jest w stanie określić, gdzie dokładnie znajduje się krew oraz czy to efekt urazu czy procesu nowotworowego.
Z kolei badanie per rectum to badanie palpacyjne odbytnicy, które jest bardzo podstawowe i z oczywistych względów uniemożliwia obejrzenie dalszej części jelita, a także pobranie materiału do badań.
I wreszcie kolonoskopia, która jest najefektywniejszym z badań przesiewowych. Kolonoskopia jest badaniem endoskopowym, które pozwala na dokładne obejrzenie całej długości jelita grubego. Jest to bardzo ważne badanie, ponieważ może wykryć nowotwory i inne choroby jelita grubego we wczesnym stadium.
Kiedy zdecydować się na wykonanie badań przesiewowych?
Rak jelita grubego jest najczęstszym nowotworem u mężczyzn i drugim co do częstości u osób powyżej 60. roku życia (po raku piersi u kobiet). Badania przesiewowe służą wykrywaniu nowotworów we wczesnych stadiach, kiedy szanse na całkowite wyleczenie są największe.
Rak jelita grubego to nowotwór, który może rozwinąć się w każdym fragmencie jelita. Najczęstsze objawy to: krew w stolcu, zmiana kształtu stolca lub częstotliwości wypróżniania, biegunka, nagła utrata wagi, ból brzucha i/lub nudności. Jednak wystąpienie jednego lub nawet kilku z tych dolegliwości nie musi oznaczać nowotworu, a wykonanie badań przesiewowych pozwala na potwierdzenie lub wykluczenie choroby.
Warto więc zdecydować się na systematyczne badania, zwłaszcza będąc w grupie ryzyka (m.in. wiek, występowanie raka jelita grubego w rodzinie, rodzinna polipowatość gruczolakowatą). Co ważne, kolonoskopię zalecą się raz na dziesięć lat, ponieważ rak jelita grubego rozwija się bardzo wolno, a endoskopowe badanie umożliwia wykrycie nawet niewielkich zmian. Pamiętaj – badania przesiewowe ratują życie, dlatego skorzystaj z nich już teraz!
W ramach programu „Krok w stronę zdrowia. Program badań przesiewowych raka jelita grubego" można wykonać bezpłatne badania kolonoskopowe w znieczuleniu. Program realizowany jest przy wsparciu środków finansowych z Unii Europejskiej, w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014 -2020, dotacji celowej z budżetu krajowego oraz wkładu własnego ZZOZ w Wadowicach.
Więcej informacji na temat kwalifikacji do programu, a także treści edukacyjnych na stronie www.kolonoskopiawadowice.pl
ŹRÓDŁA:
Epidemiologia, badania przesiewowe i klasyfikacja zaawansowania klinicznego raka jelita grubego; Via Medica
Rak jelita grubego — społeczne znaczenie zmian w zakresie epidemiologii i możliwości leczenia w Polsce; Via Medica
Wartość badania kolonoskopowego oraz testu na krew utajoną we wczesnym rozpoznawaniu chorób nowotworowych jelita grubego; lek. med. Tomasz Kozłowsk
